دال های بتن آرمه از اجزای مهم سازه های بتنی هستند که علاوه بر تحمل بارهای قائم، وظیفه انتقال بارهای جانبی به عناصر باربر سازه را برعهده دارند. دالهای ساختمانی عموما عملکرد دو طرفه دارند و به انواع دال دو طرفه با تیر؛دال تخت؛دال قارچی ؛دال مجوف؛ و ...
قابل تقسیم هستند.
با افزایش دهانه ها ضخامت دال افزایش یافته و وزن عامل تعیین کننده ای در طرح می گردد. از این روست که اجرای سازه های سبک در تاریخ مهندسی سازه همواره مورد توجه متخصصان در سراسر جهان بوده است.
یکی از فن آوری های جدید مورد استفاده در صنعت ساختمان که در سال 1388 به تایید مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن رسیده، دال مجوف دوپوش (U-boot) می باشد. این دال که کاربرد آن در سقف و فونداسیون ساختمانها می باشد، از ترکیب نوآورانه بتن، میلگرد و قالب هایی از جنس پلی پروپیلن ساخته می شود. این قالب ها با قرار گرفتن در میان دال و حذف بتن اضافه، باعث کاهش وزن دال و مصرف بتن نیز می شوند.
ضخامت تمام شده این دال ها با توجه به دهانه ها و بارگذاری های مختلف، متفاوت است.
برای ایجاد ضخامت های متفاوت و در نتیجه پوشش دهانه های مختلف، قالب های یوبوت با ارتفاع های متفاوت تولید و عرضه می گردد.
مزایای استفاده از این نوع دالها:
1-ایجاد دهانه های بزرگتر و کنسول های بلندتر
استفاده از این تکنولوژی باعث می گردد تا علاوه بر کاهش وزن سقف، سختی آن نیز افزایش بیابد که این امر ایجاد دهانه های بزرگتر و کنسول های بلندتر را امکان پذیر می نماید. این افزایش دهانه باعث آزادی عمل بیشتر در طرح معماری و ایجاد فضاهای خلاقانه، فضاهای باز تجاری، تآمین پارکینگ بیشتر و ... می گردد.(تصویر1)
2-کاهش میزان انتقال صوت، حرارت و لرزش
با توجه به افزایش سختی دال در استفاده از این تکنولوژی، لرزش این نوع سقف ها نسبت به دال های بتن آره معمولی کمتر بوده و باعث اطمینان خاطر بیشتر برای ساکنین می گردد. همچنین به دلیل وجود حفره های خالی در سقف، انتقال صوت و حرارت به نحو چشمگیری کاهش می یابد.
3-امکان حذف تیرها و ایجاد دال تخت
با استفاده از این تکنولوژی می توان تیرهای موجود در سازه را در صورت وجود دیوار برشی در سازه های بیشتر از 3 طبقه و یا 10 متر، حذف نمود. حذف تیرها باعث ایجاد مزایای زیر می گردد:
افزایش ارتفاع مفید طبقات
کاهش میزان عملیات قالب بندی، آرماتوربندی و بتن ریزی به نسبت دال بتنی معمولی
عبور راحت تر تاسیسات از زیر سقف
امکان حذف سقف کاذب در صورت هماهنگی با تاسیسات
4-بهبود عملکرد لرزه ای
سیستم های دال بتنی نسبت به دیگر سیستم های پوشش سقف، دیافراگم یکپارچه تری تشکیل می دهند که باعث بهبود عملکرد لرزه ای ساختمان می گردد.
5-امکان ایجاد شکل ها و بازشوهای بزرگ و نامنظم در سقف
با توجه به حذف تیرها و افزایش سختی سقف، آزادی عمل بیشتری در ایجاد اشکال و بازشوهای بزرگ و نامنظم روی سقف وجود دارد. البته باید توجه داشت که شکل و ابعاد این بازشوها در طراحی سازه لحاظ گرد
6-امکان ستون گذاری نامنظم
برخلاف سازه های بتنی معمولی که ستون گذاری معمولا از آکس بندی منظم پیروی می کند، در این سیستم امکان ستون گذاری به صورت نا منظم وجود دارد که در طرح های معماری حائز اهمیت است.
روش اجرا:
1-بستن قالب تخت زیرین دال
2-بستن شبکه آرماتور پایین دال
3-چیدن قالب ها با توجه به نقشه های اجرایی
4-بستن شبکه آرماتور بالای دال
5-بتن ریزی لایه اول:
6-تکمیل بتن ریزی
7-باز کردن قالب های کف
8-باید توجه داشت کلیه مباحث مربوط به قالب بندی، آرماتوربندی، بتن ریزی و نگهداری از بتن که در مبحث نهم مقررات ملی ساختمان آمده است در مورد این دال ها صادق می باشد و باید به دقت اجرا گرد.
